Kutubxonadan nimani qidiryapsiz?

(دقائق الأخبار) Daqoiq ul–axbor

Sohasi Diniy ma’rifiy

INN: 291

Muallif: Muallif nomi noma’lum. Lekin ba’zi manbalarda Abu Lays Samarqandiy deb kelgan.

Manba turi: Toshbosma

Til: Arab-Fors

Sahifalar soni: 78

Tavsif: 1 va 2–betlari yo‘q. Kitobning to‘liq nomi “Daqoiq ul–axbor fiy tazkiratil jannati van–nor” ya’ni “Jannat va do‘zax zikri haqida nozik xabarlar. Kitob Muhammad s.a.v ning nuri yaratilishi haqidagi voqea bilan boshlanib, insonning o‘lim to‘shagidagi vaqtidan to jannat va do‘zaxga kirish hamda u erdagi jarayonlarni bayon qiladi. Kitobning oxirida muallif o‘z nomini yashirishni istadi deb yozilgan, shunga ko‘ra muallif nomini noma’lum deb xulosa qilish mumkin. Kitob toshbosma bo‘lib, ichiga do‘zax va jannat zikri, o‘lim sakaroti, o‘limdan keyingi qabr hayoti, ruhning savol javobi, ruh va nafs orasidagi farqlar hamda shu kabi mavzularni oladi. Arab tili matnining ostida so‘zma-so‘z forsiy tarjimasi ham berib borilgan.

Qo'shimchalar

Boshi: السجدات فرضا وموقتا فأمر الله تعالى بخمس صلوات على محمد صلى الله عليه وسلم Oxiri: از روی جهد کرد نداها نفسم ز غیب بشنو محمد بگویش یقین فیض عام شد

ENG MASHXURLARI

Saloti Masʼudiy (صلاة مسعودي)

Muallif: (شيخ مسعود بن يوسف سمرقندي)Shayx Masʼud ibn Yusuf Samarqandiy

INN: 1

Kitob toʼliq uch jilddan iborat. Oxirgi (xotima) sahifasi yirtilgan. Har jildning avvalida uning mundarijasi (fehrist) berilgan. Birinchi jild aqida, Imom Аbu Hanifa manoqiblari, tahorat, baʼzi fitriy odoblarga bagʼishlangan. Ikkinchi jild mash tortish mavzusidan boshlanib, tahorat va namoz masalalariga bagʼishlangan.
(بحر درر) Bahri durar

Muallif: -

INN: 9

Asar to'lig'icha Fotiha surasining tafsiriga bag'ishlangan.
(مبدأ نور) Mabdai Nur

Muallif: Boborahim Mashrab

INN: 7

«Mabdayi nur» asosan Jaloliddin Rumiyning «Masnaviy»si ta'sirida yozilgan. «Mabdayi nur» quyidagi tartibda bitilgan: asarning boshlanish qismida Jaloliddin Rumiyning «Masnaviy»sidan ilk bayt olingan va shu ilk bayt sharhi sifatida kirish qismi yozilgan. Bundan kyeyin shu «Masnaviy»dan turli baytlarni saylab olib har bir qismning boshlanmasiga bitilib, undan kyeyin Mashrabning o'zi shu baytlarning sharhi sifatida turli diniy-afsonaviy, axloqiy hikoyatlarni byergan. «Mabdayi nur» 176 ta diniy, afsonaviy, axloqiy hikoyatlardan, 30 ta ta'limiy parcha, 35 ta g'azal, 2 ta o'zbyekcha, 1 ta arabcha mustazoddan iborat.» Mazkur, masnaviy usulida bitilgan «Mabdayi nur» o'z xaraktyeri bilan Sa'diyning «Bo'ston», Alishyer Navoiyning «Hayratul-abror»laridagidyek falsafiy-axloqiy yo'nalish mazmunida. «Mabdayi nur» Jaloliddin Rumiyning «Masnaviyi ma'naviy» asaridagi mashhur: Bishnav az nay chun hikoyat myekunad, Va az judoyiho shikoyat myekunad misrali baytini erkin tarjima sharhiy bayonini byerishdan boshlaydi.
Kanz ul–ibod fi sharhil avrod

Muallif: Ali ibn Ahmad al–G'uriy

INN: 30

Asar namoz, qurbonlik, turli zikrlardagi odoblar va bir necha suralarning tafsiriga bag'ishlangan. Jumladan kitob mundarijasida quyidagicha mavzular kyeladi: Tavba bayoni, basmalaning Qur'ondanmi yo yoqligi, qiroat joiz joylar, tilovat sajdasi fasli, zikr va xilvat, g'iybat borasidagi tanbyeh, uzun orzu, havqalaning tafsiri, subh duosi va bomdod sunnati, qiblani bilish va masalalari, namoz odoblari, niyat, fotiha, kofirun, ixlos suralarining tafsiri, jamoat va hukmlari haqida, namozda birovni o'rniga o'tkazish, hukmlar, iftitoh takbiri, Ibn Mas'ud tashahhudi tafsiri, tashahuddan kyeyingi zikrlar, Asmoi husno ma'nolari, Rasululloh s.a.v ning ismlari, Falaq, Nos, Oyatal kursiy, ba'zi oyatlar tafsiri, sidq lafzining ma'nolari, Nabiy s.a.v ning zavjalari va boshqalar. Asarda turli fiqhiy va tasavvufiy manbalardan foydalanilgan. Gohida arabcha matnlar byeriladi, ba'zida ularga forscha sharh bitib kyetiladi. Asar ko'rinishidan Shihobiddin Suhravardiyning asariga sharhga o'xshaydi. Nashr qiluvchi Xivalik Qori Ali Akbar ibn Abdulloh No'g'oyevdir. Kitob to'liq saqlangan.
Chahor kitob

Muallif: So'fi Ollohyor

INN: 67

Kitobning boshi, oxiri va o'rtasi yo'q. Hytech nomi va muallifi haqida hech qanday ma'lumot yo'q. Ba'zi sahifalar Nazmiya ba'zi Nasr. Sahifalar raqamlari aralashtiriladi. Aftidan, kitob ichida bir nechta asar bor. Uni o'rgangan tadqiqotchining ismi Chahor kitob deb nomlangan.
Kanz ul–ibod fi sharhil avrod

Muallif: Ali ibn Ahmad al–G'uriy

INN: 31

Asar namoz, qurbonlik, turli zikrlardagi odoblar va bir necha suralarning tafsiriga bag'ishlangan. Jumladan kitob mundarijasida quyidagicha mavzular kyeladi: Tavba bayoni, basmalaning Qur'ondanmi yo yoqligi, qiroat joiz joylar, tilovat sajdasi fasli, zikr va xilvat, g'iybat borasidagi tanbyeh, uzun orzu, havqalaning tafsiri, subh duosi va bomdod sunnati, qiblani bilish va masalalari, namoz odoblari, niyat, fotiha, kofirun, ixlos suralarining tafsiri, jamoat va hukmlari haqida, namozda birovni o'rniga o'tkazish, hukmlar, iftitoh takbiri, Ibn Mas'ud tashahhudi tafsiri, tashahuddan kyeyingi zikrlar, Asmoi husno ma'nolari, Rasululloh s.a.v ning ismlari, Falaq, Nos, Oyatal kursiy, ba'zi oyatlar tafsiri, sidq lafzining ma'nolari, Nabiy s.a.v ning zavjalari va boshqalar. Asarda turli fiqhiy va tasavvufiy manbalardan foydalanilgan. Gohida arabcha matnlar byeriladi, ba'zida ularga forscha sharh bitib kyetiladi. Asar ko'rinishidan Shihobiddin Suhravardiyning asariga sharhga o'xshaydi. Nashr qiluvchi Xivalik Qori Ali Akbar ibn Abdulloh No'g'oyevdir. Kitob to'liq saqlangan.